7 Mayıs 2015 Perşembe

Norveç Ekonomisi

Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması’na taraf olan Norveç, bu düzenlemeyle AB üyeleri ve diğer EFTA (İsviçre, İzlanda, Liechtenstein) ülkelerinin yer aldığı tek bir iç pazarın parçasıdır.

1970’lerin başlarında kıta sahanlığında hidrokarbon kaynaklarının bulunmasıyla süratle zenginleşen Norveç’i Avrupa’nın en sağlıklı ekonomilerinden biri olarak tanımlamak mümkündür. Kişi başına milli gelir (satın alma gücü paritesine göre) yaklaşık 60 bin Dolar’dır. İşsizlik % 3.1, enflasyon (tüketici fiyat endeksi) % 0.5 düzeyindedir. Norveç uzun yıllardır, BM İnsani Kalkınma Programı (UNDP) tarafından çeşitli kriterler temelinde hazırlanan İnsani Gelişmişlik Raporu’nun ilk sıralarında yer almaktadır.

Norveç, dünyanın 5. büyük petrol ve 2. büyük doğalgaz ihracatçısıdır. Avrupa’ya en fazla doğalgaz sağlayan ikinci ülke konumundadır. İhracatının yarıya yakın bölümü ham petrol, doğalgaz ve boru hattı hizmetlerinden sağladığı gelirden oluşmaktadır. Balık-deniz kabukluları (başta somon) ile temel metaller de, petrol-doğalgazdan sonra Norveç ekonomisine en fazla gelir sağlayan diğer önemli ihraç ürünleridir.

Norveç hidro-enerji üretiminde dünyada 5. sırada gelmektedir. Ülke sahip olduğu zengin hidrokarbon kaynaklarına rağmen, bol yağışlı iklim koşullarının sağladığı avantajla, elektrik enerjisi ihtiyacının önemli kısmını hidro-enerji altyapısı üzerinden karşılamaktadır. Ülkede, elektrik üretiminin % 98-99'lük bölümü hidro-enerji ve rüzgar enerjisinden sağlanmaktadır.

Norveç, petrol gelirlerini gelecekteki sosyal güvenlik harcamalarına kanalize etmek üzere “Hükümet Emeklilik Fonu-Küresel" adıyla bir Fon oluşturmuştur. Kural olarak yatırımlarını sadece yurtdışına yapabilen Fon’un değeri yaklaşık 654 milyar ABD dolarıdır. Fon’un hükümetimiz bonolarında da yaklaşık 121 milyon Dolar tutarında yatırımı bulunmaktadır.

Norveç ekonomisi, devlet müdahalesinin ve serbest girişimin birleşiminden oluşan “refah devleti kapitalizminin başarılı bir örneği olarak tanımlanmaktadır. Ekonomide ağırlığı olan kamu sektörü ülkede sınai mülkiyetin önemli bir bölümüne sahiptir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder